Op de dag af vijf jaar geleden publiceerde Social Media Wijs de korte film ‘De Digitale Uitdaging in het Onderwijs’. De film is een remake van een Amerikaans filmpje. Op basis van eigen onderzoek en marktgegevens hebben we er een Nederlandse touch aan gegeven. De film is op het moment van schrijven bijna 40.000 keer bekeken op ons YouTube kanaal. En hij wordt anno 2016 nog regelmatig bekeken. Natuurlijk zijn sommige beelden ingehaald door de tijd, maar desondanks is het onderwerp van de film nog altijd actueel.
Terug in de tijd
Vijf jaar geleden was er nog niet zoveel aandacht voor (digitale) mediawijsheid. Door velen werd gedacht dat deze ‘hype wel weer over zou waaien’. De aandacht die er was, had meestal een negatieve insteek. De gevaren en de angst voerden de boventoon. Maar de kinderen waren meteen enthousiast. Zij waren benieuwd naar de mogelijkheden: hoe kan ik digitale media gebruiken om informatie te vinden, om contact te leggen en creatief bezig te zijn?
De spagaat tussen enerzijds het wijzen op de gevaren en anderzijds de kansen benutten was voor scholen nog best lastig. Zie daar: de digitale uitdaging van het onderwijs. Achteraf gezien had het filmpje beter ‘De digitale uitdaging in de opvoeding’ kunnen heten. Mediaopvoeding begint immers thuis. Maar toch, ook bij de school ligt hier een belangrijke taak.
Vijf jaar verder
Nu, vijf jaar verder, is het filmpje natuurlijk hopeloos verouderd. Met name als je kijkt naar de sociale media die genoemd worden en de apparaten die gebruikt zijn. Er is veel veranderd, niet alleen zijn er nieuwe sociale media opgestaan (Whatsapp, Instagram en Snapchat) en nieuwe vormen bijgekomen (livestreaming bijvoorbeeld), ook is de rol van de smartphone nog prominenter geworden in ons leven. Met elke nieuwe versie van ons mobieltje kunnen we nog meer functies gebruiken en worden we er afhankelijker van.
Niemand twijfelt er anno 2016 nog aan dat digitale media ‘here to stay’ zijn. De noodzaak om hier in de opvoeding, thuis en op school, aandacht aan te besteden, wordt ook steeds meer gevoeld. En in de politiek staan de onderwerpen mediawijsheid en digitale vaardigheden inmiddels op de agenda.
Het initiatief #Onderwijs2032 heeft, op verzoek van staatssecretaris Dekker van Onderwijs, begin dit jaar haar advies uitgebracht over toekomstgericht onderwijs. Een van de adviezen van het platform is dat leerlingen de kansen van digitale media moet leren benutten.
En ook het 21st century skills model is inmiddels uitgebreid van één algemene digitale skill naar vier digitale skills: ICT-basiskennis, computational thinking, mediawijsheid en informatievaardigheden. Tezamen worden deze skills ook wel ‘digitale geletterdheid’ genoemd.
We zijn er nog niet
school duwt het (te vaak) graag weer terug naar de ouders. Het antwoord is wat ons betreft overduidelijk: zowel ouders en school zijn verantwoordelijk voor de digitale geletterdheid van kinderen! Ouders moeten het voortouw nemen als het gaat om mediawijsheid van kinderen en scholen moeten ditzelfde doen als het gaat om digitale vaardigheden.
Gelukkig zijn veel scholen, zowel in primair en voortgezet onderwijs, de afgelopen jaren bewust geworden dat ze ‘iets moeten’ met mediawijsheid en digitale vaardigheden. Wij hebben de afgelopen 5 jaar heel wat trainingen en workshops aan leraren verzorgd en gastlessen voor leerlingen op scholen mogen geven. Toch is het lang nog niet zover dat deze thema’s op alle scholen structureel zijn opgenomen in het lesaanbod.
De digitale uitdaging anno 2016
De film wordt afgesloten met de vraag “Hoe zou jij dan willen leren?”. Deze vraag is tijdloos en moet continue gesteld moeten worden door diegene die daar dagelijks een bijdrage aan leveren. En dat zijn in eerste instantie de leraren. Zij hebben een sleutelrol hierin te vervullen.
Maar de vraag die dan ook gesteld moet worden is “Hoe zou jij dan willen lesgeven?”. En in het verlengde daarvan “Waar ligt jouw digitale uitdaging?”. Gaat het om de beschikbaarheid van faciliteiten zoals wifi en laptops, zijn jouw eigen kennis en vaardigheden nog niet voldoende of ontbreekt het simpelweg aan tijd?
Wij zijn erg benieuwd! Laat het ons weten en vul de drie vragen van onze anonieme enquête in (kost 1 minuut). En het spreekt voor zich dat we het heel fijn vinden als je dit blog, en daarmee de enquête, wilt delen!
Geef een antwoord